پکیج تصفیه فاضلاب رستوران
مقدمه
امروزه یک از از منابع تولید فاضلاب صنعتی، رستوران ها و آشپزخانه ها می باشند. باتوجه به نوع آلودگی زیست محیطی پساب این واحدها و گستردگی آن ها در مناطق مختلف، تصفیه فاضلاب رستوران ها و آشپزخانه ها نیاز به توجه ویژه و بررسی های دقیق خواهد داشت. لذا در این نوشته قصد خواهیم داشت تا با استفاده از مطالعات و آزمایش هایی که برروی 28 نمونه رستوران انجام داده ایم، پکیج تصفیه فاضلاب رستوران را از ابعاد مختلف آن شرح دهیم.
منشا آلودگی
عموما فاضلاب رستوران ها از محل پخت غذا تا شست و شوی ظروف و و محوطه و زمین و لباس ها و … تا فاضلاب بهداشتی سرویس ها وارد محل جمع آوری آن ها می شوند، لذا این پساب می تواند حاوی مقادیر متغیری از چربی و روغن (FOG)، دترجنت ها، مواد جامد معلق، آشغالهای حاصل از شست و شو در سایز های مختلف و BOD و COD ناشی از آلودگی های بیولوژیکی باشند.
لذا جهت تعیین کمیت و کیفیت فاضلاب ورودی و نهایتا تعیین فرآیند تصفیه مناسب، ابتدا باید منشا ورود پساب و نوع رستوران به طور دقیق مشخص شود.
کمیت فاضلاب
دقیق ترین روش محاسبه کمیت و مقدار فاضلاب ورودی با قرائت کنتور و محاسبه ی میزان آب مصرفی و سپس استفاده از ضرایب تبدیل آب به فاضلاب می باشد . در حالت کلی با استفاده از آمار زیر می توان حدود مقدار فاضلاب تولیدی را تخمین زد.
- رستوران ایرانی هر پرس 10 الی 11 لیتر
- فست فود هر پرس 3 الی 5 لیتر
- رستوران ایتالیایی هر پرس 5 الی 6 لیتر
- رستوران مکزیکی هر پرس 6 الی 8 لیتر
- غذاهای دریایی هر پرس 5 الی 6 لیتر
کیفیت فاضلاب
باتوجه به بررسی های انجام شده بر روی نمونه رستوران های مختلف نتایج آنالیز پساب به شرح زیر می باشد که باتوجه به منشا فاضلاب ورودی، نوع رستوران، نوع غذا، سطح بهداشت و میزان سرو غذا مقادیر آن متغیر خواهد بود.
- BOD5 mg/l 200-2000
- COD mg/l 400-3000
- COD – 6-7.3
- TSS mg/l 70-1100
- Temp ?C 28-30
- T.N mg/l 14-32
- T.P mg/l 17-30
- FOG mg/l 90-300
- TDS mg/l 500-2500
روش تصفیه
بعد از شناسایی منشا تولیدی فاضلاب و تایین کمیت و کیفیت آن، نوبت به انتخاب روش تصفیه و فرآیند مناسب می باشد. انتخاب روش مناسب تصفیه متاثر از فاکتورهای دیگری نیز می باشد که به آن ها خواهیم پرداخت.
اولین موضوع در این رابطه استاندارد خروجی مورد نیاز جهت تصفیه می باشد. دربسیاری از موارد خروجی رستوران به چاه های آب و یا شبکه فاضلاب شهری هدایت می شود که در این صورت بوسیله ی آشغالگیری ابتدایی و انواع چربی گیرهای ثقلی API CPI، چربی گیر DAF و یا سپتیک تانک می توان پیش تصفیه موردنیاز را انجام داد.
اما در موارد دیگری نیز به جهات استاندارد های زیست محیطی تخلیه به آب های سطحی و یا نیاز به بازچرخش پساب تصفیه شده (به جهت مشکلات کمبود آب) جهت استفاده در آبیاری فضای سبز و شست و شو ، نیاز به طراحی پکیج های تصفیه فاضلاب جهت تصفیه تمام آلودگی های فاضلاب اعم از FOG BOD، COD ،TSS، مواد مغذی و کلیفرم ها خواهد بود.
در این گونه موارد اولین واحد تصفیه همان آشغالگیرها ،چربی گیرها یا سپتیک تانک ها خواهد بود. ضرورت جلوگیری از ورود چربی به علت اخلال در فعالیت میکروارگانیسم ها و درنتیجه اخلال در فرآیند تصفیه می باشد. همچنین این مخازن به علت ته نشینی لجن در کف و ایجاد شرایط بی هوازی، مقداری از TSS و COD فاضلاب را نیز تصفیه خواهند کرد و عمل متعادل سازی جریان جهت جلوگیری از ورود شوک های هیدرولیکی و آلی به پکیج تصفیه فاضلاب را انجام خواهند داد.
بعد از مرحله ی ابندایی نسبت BOD/COD مناسب جهت تصفیه بیولوژیکی فاضلاب فراهم خواهد شد.
متداول ترین روش های تصفیه بیولوژیکی لجن فعال هوادهی گسترده ، IFAS ، MBBR، MBR می باشند.
انواع روش های پکیج تصفیه فاضلاب رستوران
چربی گیر
چربی گیر عضوی جدا نشدنی از پکیج تصفیه فاضلاب رستوران است. وظیفه چربی گیر ها جدا کردن روغن، چربی و گریس از آب و فاضلاب است. در رستوران ها برای طبخ خوراک از روغن استفاده می شود و در نهایت این روغن در پساب ورود می کند. حا باید به بررسی لزوم استفاده از چربی گیر پرداخت. چربی ها می توانند در خود میزان زیادی آلاینده آلی حل کنند و در عین حال می توانند با کاهش یافتن دما، در لوله انتقال فاضلاب جامد شوند و جلوی عبور مواد را بگیرند. عامل دیگر نیز این است که روغن ها، بار آلی فاضلاب را بالا می برند و تصفیه بیولوژیکی را سخت تر می کنند. همه این دلایل عاملی بر استفاده از چربی گیر ها در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران است.
چربی گیر API
جدا کننده روغن و آب API از انواع چربی گیر هایی است که در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران مورد استفاده قرار می گیرد. چربی گیر API برای جداسازی روغن و ذرات جامد معلق از فاضلاب رستوران ها کاربرد دارد.
چربی گیر CPI
در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران از چربی گیر CPI نیز استفاده می شود. این چربی گیر می تواند روغن های آزاد موجود در فاضلاب رستوران ها را حذف کند. برای جداسازی روغن و آب از جداسازی دو مرحله ای استفاده می شود. این پدیده به عنوان “جدایی گرانش” تعریف شده است. این سیستم بر این اساس کار می کند که فاز با چگالی بالاتر در زیر و فاز با چگالی کم تر در فاز بالایی قرار می گیرد و در این حالت فاز روغنی که چگالی کمتری دارد و روی فاضلاب قرار دارد با یک پارو جمع آوری می شود.
چربی گیر DAF
چربی گیر DAF یا شناور هوای محلول (DAF) که نه تنها در بسیاری از پکیج های تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد، بلکه در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران نیز استفاده می شود. این چربی گیر نه تنها توانایی جداسازی چربی های موجود در فاضلاب را دارد، بلکه می تواند ذرات معلق موجود در فاضلاب را نیز از آن جدا سازد. این حذف از طریق هوادهی به فاضلاب انجام می شود. در صنایعی که امکان انفجار سیستم وجود دارند، هوادهی با کمک نیتروژن انجام می شود.
سپتیک تانک
مخزن سپتیک تانک یک محفظه است که در پکیج پکیج تصفیه فاضلاب رستوران ها به کار می رود . این محفظه از جنس فایبرگلاس یا پلاستیک ساخته شده است و با تنظیم فرآیند های بی هوازی مواد جامد و آلی را کاهش می دهد.
روش تصفیه MBBR
روش تصفیه MBBR در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران مورد استفاده است. روش رآکتور بیو فیلم بستر متحرک، کارکرد و راندمان بالایی دارد و از طرفی فضای مورد نیاز برای این سیستم کمتر از سیستم های مشابه است. در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران این فرآیند متشکل از هزاران بستر بیوفیلم پلی اتیلنی ایت که با بیوفیلم پوشش داده شده است و در نهایت این بیوفیلم ها در سطح فاضلاب در حرکت هستند و تصفیه فاضلاب را انجام می دهند. این بیوفیلم ها امکان رشد باکتری های هتروتروفیک و اتوتروفیک را مهیا می کند و این امر باعث تصفیه بهتر و افزایش راندمان می شود. استفاده از این فرآیند علاوه بر ایجاد امکان تصفیه بهتر فاضلاب رستوران ها، راندمان بالاتر دارد و همچنین هزینه تهیه این نوع پکیج تصفیه فاضلاب به نسبا بقیه پکیج های تصفیه فاضلاب کمتر است.
روش تصفیه MBR
روش تصفیه فاضلاب با استفاده از بیورآکتور غشایی از عمده روش هایی است که در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش از یک غشا به جهت انجام فرآیند اولترافیلتراسیون و میکروفیلتراسیون استفاده می شود و در نهایت این روش با یک روش بیولوژیکی تصفیه ترکیب می شود و رآکتور بیولوژیکی غشایی را تشکیل می دهد.
روش تصفیه IFAS
روش IFAS که در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران ها مورد استفاده قرار می گیرد، از یک سری فیلتر های جاذب، کنتاکتور های در حال چرخش و همچنین بخش هایی برای تصفیه بیولوژیکی تشکیل شده است. این سیستم حاصل تلفیق سیستم لجن فعال با رشد چسبیده و لجن فعال با رشد معلق است. بخشی از لجن بر روی مدیای با چگالی نزدیک به آب تشکیل می شود و رشد می کند که به آن لجن با رشد چسبیده گویند و بخش دیگری از لجن که روی لجن ثابت رشد می کند، لجن با رشد معلق است. نوع مدیا ها بر اساس سایز مخزن، معلق و ثاب است. اگر مخزن پکیج تصفیه فاضلاب رستوران بزرگ باشد از مدیای ثابت استفاده می شود که در کف مخزن نصب می شود و اگر سایز مخزن کوچک تر باشد، از مدیای معلق استفاده می شود. مزیت مدیای معلق علاوه بر فضای کمتر مورد نیاز، یکنواخت بودن فرآیند تصفیه است. در نهایت از آن جایی که چگالی مدیا نزدیک به چگالی آب انتخاب شده است، این مدیای معلق به راحتی در همه نقاط فاضلاب معلق می شود.
روش تصفیه EAAS
روش EAAS در پکیج تصفیه فاضلاب رستوران مورد استفاده قرار می گیرد. این روش یکی از روش های اصلاح شده هوادهی گسترده اصلاح شده از طریق لجن فعال است که این روش به دلیل میزان لجن تولیدی نهایی، بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. در ابتدا فاضلاب وارد یک شفاف کننده اولیه می شود و پس از آن فعالیت تصفیه بیولوژیکی بر روی آن صورت می گیرد. لجن باز مانده از تصفیه فاضلاب در این سیستم تحت فرآیند های تصفیه لجن قرار می گیرند و در نهایت لجن باز مانده از تصفیه مجدد بسیار کمتر از لجن اولیه است. غلظت لجن بازمانده پس از تصفیه بسیار بیشتر است و زمان تصفیه آن نیز بیشتر از حالت عادی است. هزینه طراحی و نصب پکیج تصفیه فاضلاب رستوران که از روش تصفیه EAAS استفاده می کند، کمتر و مقرون به صرفه تر است. گاهی اوقات برای افزایش کارایی سیستم از مواد مغذی برای تقویت میکروارگانیسم ها استفاده می شود. در هایت لجن باقی مانده از فرآیند تصفیه بر اساس میزان تولید و سایز مخزن، به صورت دوره ای تخلیه می شوند.
مزایای روش های بیولوژیکی نسبت به دیگر روش ها
- راهبری و بهره برداری آسان
- هزینه های راه اندازی و نگهداری پایین
- حصول راندمان تصفیه بالا
- عمر مفید و کیفیت بالا
- فضای اشغال شده اندک
- عملکرد بدون بو و آلودگی
از دیگر روش های تصفیه فاضلاب رستوران ها می توان به روش انعقاد الکتروشیمیایی (الکتروکوواگولیشن) نیز اشاره کرد. بررسی ها نشان داده در این روش استفاده از الکترودهای آلومینیوم به آهن ارجحیت دارد. در این روش می توان به راندمان حذف 94% دست یافت. الکتروکوواگولیشن قادر به خنثی سازی PH نیز خواهد بود.
هر یک از این پکیج ها، مزایا و معایب خود را دارند. برای داشتن انتخاب صحیح در مورد پکیج تصفیه فاضلاب رستوران، با متخصصان شرکت تصفیه فاضلاب اوژن تماس حاصل فرمایید.